De dierenriem vertelt elk levensverhaal

In de volgorde van de dierenriemtekens zit een cyclus verborgen. In Ram word je geboren, in Stier ga je aarden, Tweelingen is met je pubertijd je grote leertijd, in Kreeft word je verliefd en ga je een nestje bouwen en in Leeuw durf je in het huwelijksbootje te treden. Vanuit de stabiliteit van Leeuw durf je in Maagd ook je zwakke kanten te onderkennen, waardoor je in Weegschaal de harmonie vindt. Schorpioen verstoort die balans in je midlifecrisis. Wanneer je in Schorpioen jezelf herpakt, kan je in Boogschutter als vijftiger beginnen aan je tweede jeugd, met meer diepgang, zingeving, wijsheid en rijpheid. Steenbok geeft het doel van Boogschutter een vaste vorm. In de Steenbokfase bereik je je hoogste aardse doel. De val komt met Waterman, maar het is ook een kans op vernieuwing. In Vissen komt het besef dat je weer terug moet keren naar de Bron.

Alles wat bestaat ontwikkelt zich ondanks de enorme verscheidenheid volgens een vast patroon. Elk organisme groeit, wordt volwassen en veroudert. Ook levenloze objecten zoals sterren worden geboren, hebben een levensduur en sterven. Alles wat bestaat kent een jeugd, volwassenheid en ouderdom. In de jeugdfase groeit het organisme tot een zelfstandig wezen, tijdens de stabiele volwassenheid richt het doel zich op de voortplanting, en tijdens de ouderdom vervalt het lichaam en rijpt de geest. In de astrologie worden deze drie fases verdeeld in de vier opbouwtekens (jeugd), vier instandhoudingstekens (volwassenheid) en vier verbreidingstekens (ouderdom). Zo verkrijgen we een levensverhaal met drie levensfases met twaalf astrologische fases. Elk van de twaalf fases is verbonden met het karakter van een dierenriemteken. De eerste fase is Ram met de geboorte en de laatste is Vissen: het sterven.

In de volgorde van de twaalf dierenriemtekens zit een fascinerend verhaal dat een onderlegger biedt voor elk levensverhaal. Voor een typisch mensenleven verloopt dit verhaal als volgt.

jeugd- of opbouwfase

Met Ram ontwaakt bij de geboorte het ik-bewustzijn. Als baby leef je in het nu; je reageert egoístisch maar ook eerlijk en authentiek zonder vooroordelen. Je moet vechten voor je bestaansrecht en hiervoor heeft Ram een sterk overlevingsinstinct. Wanneer de gevaarlijke eerste levensjaren zijn overwonnen (vroeger haalden veel kinderen het vijfde levensjaar niet) volgen de rustige kinderjaren waarin je je gaat schikken naar vaders- en moeders tucht. Stier geeft vorm aan de energie van Ram: het kind ontwikkelt zijn geweten en leert de normen en waarden. In het bewustzijn nestelen zich de eerste herinneringen en je leert te vertrouwen op je eigen lichaam. Tijdens de onbezorgde kinderjaren leer je op eigen benen te staan. In de pubertijd gaat met Tweelingen het tempo omhoog. De wereld splitst zich: jongens worden mannen en meisjes worden vrouwen. De interactieve Tweelingen leert de sociale omgangsvormen. Na het verlaten van het ouderlijk nest richt de aandacht zich weer naar binnen. Moeder Kreeft kijkt terug. Wie ben je? Waar kom je vandaan? Kreeft incorporeert de laatste trends (Tweelingen) met de gewoontes (Stier) van het ouderlijk nest en heruit ontwikkel je je maatschappelijke identiteit. De nieuwe nog wat oppervlakkige vriendschappen die Tweelingen had gesloten krijgen meer betekenis, mede omdat Kreeft de liefde ontdekt wat leidt tot de stichting van je eigen familie. Kreeft sluit de jeugdfase af met de bewustzijnssprong naar de volwassenheid.

volwassenheid of instandhoudingsfase

Na het bepalen van de identiteit komt in Leeuw het ik-bewustzijn van de Ramfase weer tevoorschijn, welke zich manifesteert als een twee-eenheid: koning Leeuw verbindt man en vrouw in het huwelijk. Een gouden tijd breekt aan met het begin van je carrière en de verwekking van je eigen kinderen. Het opvoeden van kinderen is echter een zware taak en al snel moet je je schikken in de regels van de maatschappij. Maagd stelt zich dienstbaar op. Binnen het gezin wijdt je je volledig aan de opvoeding van je kinderen. De taken worden efficiënt verdeeld. Met Maagds motto ‘regelmaat, rust en reinheid’ functioneert het gezin als een geoliede machine. Als de kinderen ouder worden kunnen de teugels worden gevierd. De gezinsleden worden meer gelijkwaardig wat Weegschaal harmoniseert tot een evenwichtige groep. Elk gezinslid krijgt de ruimte om meer zijn eigen weg te gaan maar dat gaat niet ten koste van onderlinge samenhang. De precaire uitgebalanceerde verhoudingen tussen de gezinsleden verhinderen de spontaniteit en hartstocht, en wanneer de kinderen het huis verlaten gaat Schorpioen het gemis aan zingeving onderzoeken.Vaak leidt het zelfonderzoek tot een midlifecrisis, wat bij vrouwen nog wordt versterkt door de menopauze. Wat is de zin van het leven? Is het huwelijk nog waardevol? Schorpioen zoekt in de diepte naar antwoorden. Om verder te kunnen moet één helft van Weegschaal worden vernietigd. Iets moet achter worden gelaten - bezit, gezondheid, huwelijk, baan, status - om verder te kunnen. Dit verlies is pijnlijk, maar het is de prijs die je moet betalen voor de tweede bewustzijnssprong naar de ouderdom.

ouderdom of verbreidingsfase

De loutering van Schorpioen leidt bij Boogschutter tot de openbaring van het hogere levensdoel. Enthousiast verbreedt Boogschutter zijn horizon. Er is inspiratie vanuit het goddelijke. Dit is een tijd voor een tweede huwelijk, de kleinkinderen, een wereldreis, nieuwe hobby, of een laatste grote stap in je carrière. Het voelt als een tweede jeugd. Het ideaal van Boogschutter kristalliseert zich in de Steenbokfase uit. De volhardende Steenbok bereikt het levensdoel; je hoogtepunt in je maatschappelijke carrière en je nalatenschap. Deze monumentale fase brengt ook altijd een verstarring met zich mee en alleen de (figuurlijke) dood kan de dogma’s doorbreken. Voor velen is de ‘dood’ de pensionering. Deze schok is de grote bevrijding van Waterman. Eindelijk ben je verlost van je plichten en verantwoordelijkheden. Het is de kunst om in deze fase niet te blijven hangen in melancholie maar om de vrijheid te gebruiken om al je levenswijsheid in te zetten om datgene te doen wat je altijd al had willen doen. Waterman neemt zijn eigen ideeën als norm en zoekt buiten zijn vertrouwde familie en vrienden naar gelijkgestemden. Wanneer de fysieke krachten afnemen moet je terugkeren naar de Bron. Hiervoor moet je alle vormen loslaten, waaronder je lichaam en identiteit. Vissen kijkt met weemoed terug naar het leven; je wordt je bewust van de rollen die je hebt gespeeld als dader en/of slachtoffer. Kan je berouw opbrengen voor de pijn die je anderen hebt aangedaan en kan je vergeving schenken aan de mensen die jou pijn hebben gedaan? Welke zondes heb je nog op te biechten? Kan je je verzoenen met het onvermijdelijke lot? In nederigheid moet je je overgeven aan Gods genade.

Met de volgorde en karakters van de twaalf dierenriemtekens kan het verhaal van elk leven worden verteld. De cirkel van het leven begint met Ram en eindigt met Vissen. De twaalf tekens volgen net als het yin en yang elkaar golvend op. Een mannelijk teken (witte golf) volgt altijd op een vrouwelijk teken (donkere golf). Een mannelijke fase kenmerkt zich door nieuwe impulsen en een daaropvolgende vrouwelijke fase verwerkt deze. De overgang gaat net als bij het yin en yang vloeiend. Wanneer het Ramtijdperk bijvoorbeeld halverwege is, is het Ramprincipe op zijn hoogtepunt. Op dat moment begint het Stierprincipe dat daarna steeds sterker wordt. Wanneer het Stierprincipe sterker wordt dan het Ramprincipe begint het Stiertijdperk.

Wat is er zo magisch aan twaalf fases? Het dozijn is een verdienstelijke indeling voor cycli; de dag en de nacht duren elk twaalf uren en het jaar verdelen we in twaalf maanden. De Chinese astrologie kent een cyclus van twaalf jaar. Ook gebruiken de Chinezen een systeem dat het etmaal verdeelt in twaalf ‘uren’. Blijkbaar heeft de mens de voorkeur om de tijd te verdelen in twaalftallen. En dat is niet voor niets. Nog meer fases wordt onoverzichtelijk. De twaalf fases kunnen eenvoudig versimpeld worden naar 2x6, 3x4, 4x3 of 6x2 fases. En de twaalf fases kunnen goed verdubbeld worden naar 2x12 en 4x12 fases. Het getal twaalf is een eindpunt in de numerologie. Het getal 13 is het getal van de dood.

Om het model toe te passen moeten er twee vragen worden beantwoord. Wanneer wordt Ram geboren en hoe lang duurt een cyclus? Het antwoord is een kwestie van zoeken naar mijlpalen in de geschiedenis die duiden op een faseovergang. Vooral de vuurtekens Ram, Leeuw en Boogschutter markeren de overgangen. In Ram wordt iets geboren, maar stelt het in wezen nog weinig voor. Leeuw is vaak een gouden tijd en Boogschutter kan je nooit missen; het is de tijd van de superlatieven, de wedergeboorte. Daarna volgt Steenbok met het hoogtepunt en de dood waar Waterman revolutionair mee breekt.

Jeroen Visbeek, geschreven in oktober 2009 en herzien in november 2019